İskele Çalışmalarında Hangi İş Güvenliği Kurallarına Dikkat Edilmeli?
Her yıl, uygun olmayan iskele kurulumu ve yüksekte çalışma prosedürlerinin bir sonucu olarak meydana gelen ve birçoğu ölümle sonuçlanan ciddi iş kazaları yaşanmaktadır. İş sağlığı ve güvenliği kapsamında ele alınması gereken iş kazalarının nedenleri araştırıldığında, hem iskele kurulumunda ihmal yaşanması hem de iskelede yüksekte çalışma kaidelerine riayet edilmemesi gibi etkenler göze çarpmaktadır. Çöken ve yıkılan bir iskelenin, çalışanların sağlığı için travmalar oluşturabileceği ve can kayıplarının yaşanabileceği göz önüne alınarak, iş güvenliği tedbirlerinin bu kapsamda değerlendirilmesi daha doğru olacaktır.
Yüksekte çalışma eğitimleri kapsamında da anlatılan iskele ile çalışmalarda, dengenin sağlanması, iskeleye iniş çıkışların kolay olması, çalışanların yeterince dinlenmesi ve dikkat kaybı yaşamaması, diğer yüksekte çalışma kuralların riayet edilmesi önemlidir. 17-19 metrelik iskelelerin aniden yıkılması ile çalışanların düşmesi ve ilk kaza anında şok yaşamaları, yıkılan iskele profillerinin işçilerin üzerine devrilmesi ve o ağırlığın altında mahsur kalmaları, yaşanması istenmeyen iş kazaları arasındadır. Bu yüzden iskele kurulumundan üzerinde çalışmaya kadar gerek eğitimler gerekse önlemler bazında ciddi şekilde yoğunlaşılması gerekir.
İskele Kurulumundan Önce Hangi Kriterler Gözden Geçirilmeli?
Çalışanların iskele kurulumundan önce bazı kriterleri gözden geçirmesi gerekir. Öncelikle iskele kurulumu için yetkili olan personelin kurulumu bizzat yapması ve yönetmesi, profillerin binaya sağlam şekilde monte edilmesi ve hava şartları dikkat edilerek çalışılması önem arz eder. Yukarıdan sarkan, bina cephesine monte edilmeyen motorlu iskeleler de dahil olmak üzere her türlü yükseklikte yapılacak çalışmalardan önce bir dizi kontrol yapılmasına dikkat edilmelidir.
İskeleler kurulurken aşağıdaki kriterlerin sağlandığından ve kontrol edildiğinden emin olmak gerekir:
- İskelenin yapısı, merdivenler, korkuluklar
- İskeleye güvenli iniş çıkış
- İskele platformunun dayanıklı olması, yeterli kenar korumaya sahip olması
- Gerekli dikey ve yatay konuma göre konumlandırılması
- Binayla yeterli şekilde bağ kurulması
- İskelede özellikle yürüyüş yolunda alet veya malzeme bırakılmaması
Güvenlik prosedürlerini takip eden işçiler daha sağlıklı ve güven içinde çalışmalarını sürdürebilirler. Tüm uluslar arası çalışma mevzuatlarında yüksekte nasıl çalışılacağı ile ilgili kurallar bulunmaktadır. Bu şekilde çalışma yapacak olanların yüksekte çalışma eğitimi almaları önemle vurgulanmaktadır. Çünkü yüksekte çalışma belirli bir disiplin isteyen, teknik bir konudur. Gerekli şartlara uyulmadığı zamanlarda ciddi olumsuz sonuçlar doğabilir.
İskele Üzerinde Çalışırken Çalışanların Uyması Gereken Kurallar
İskele üzerinde çalışırken çalışanların uyması gereken kurallar vardır. Ülkemizde bu konuda Çalışma Bakanlığının Yapı İşlerinde Yüksekte Çalışmalarda İş Sağlığı ve Güvenliği Uygulama Rehberine göre hareket edilmesi gerekmektedir. Esas olarak İSG alanını daha çok ilgilendiren bu konu ile uzmanlar ilgilenmektedir. İSG profesyonellerinin çeşitli inşaat işleri ile ilgili alınması gereken önlemler hakkında işverenleri bilgilendirmesi ve çalışanların eğitilmesi gerekir.
Bu kapsamda geçici kenar koruma sistemleri, kapak sistemleri, hareketi kısıtlayıcı sistemleri başta olmak üzere iskelelerde ne tür önlemlerin alınması gerektiği teknik olarak belirtilmektedir. Düşmeyi durdurucu sistemler arasında olan güvenlik ağları, hava yastıkları, yakalama platformları ve kişisel düşmeyi durdurucu sistemler kullanılmalıdır.
Çalışanların iskele üzerine çıkmadan önce kişisel koruyucu donanımları takmaları gerekiyor. Bu konuda gerçek sorumlulukları bununla başlamaktadır. Güvenli iskele kurmak için eğitimli ve donanımlı personel gerekir. Bunu sağlamak da işverenin görevidir.
İşveren ve İSG uzmanları birlikte kurulan iskeleler ile ilgili eğitimleri düzenlemeli, zaman zaman iskeleleri kontrol etmelidir. Bu kontrollerde tüm personelin yeterli eğitimi almalarına, saha yönlendirmelerinin mevcut olduğuna ve denetimlerin yapıldığına dikkat etmek gerekiyor. iskelede kullanılacak malzemelerin bakımının yapılıp yapılmadığını kontrol de önemlidir.