İş Kazaları Neden Olur?
İş kazaları ülkemizde en fazla ihmalden kaynaklanan hatalar zinciri nedeniyle gerçekleşmektedir. İş güvenliği tedbirlerine uyulmaması, kişisel koruyucu donanımların kullanılmaması veya kısmi kullanılması, girilmemesi gereken yerlere girilmesi, yapılmaması gereken işlerin yapılmaya çalışılması ve uyarı yazan bölgelere dikkatsizce girilmesi gibi insan kaynaklı hatalar çok olmaktadır. İşyerinde iş güvenliği uzmanının alınmasını tavsiye ettiği tedbirlerin işveren tarafından alınmaması da önemli olumsuz sonuçlara gebe kalınmasına neden olmaktadır.
Bu yüzden iş kazalarının yaşanmaması konusunda gerekli önlemlerin alınması önemlidir. Aslında iş kazaları neden olur sorusunun cevapları iş güvenliği kurallarına kaynak teşkil edecek çok önemli yanıtları barındırır. İş kazalarının sebepleri öğrenildiğinde alınması gereken tedbirler de belirlenecektir. İşyerinin fiziksel düzenlemesi iş kazaları konusunda birincil olarak yapılması gereken çalışmalar arasındadır. Çalışanların potansiyellerine göre işlerde görevlendirilmesi ve kapasitelerini aşacak nitelikte görevlerin verilmemesi iş güvenliğinin temelini oluşturmaktadır.
Günümüzde yaşanan iş kazalarının çoğu kalifiye personele göre iş verilmemesinden kaynaklanır. İşe yeni başlamış bir işçiye donanım gerektiren bir makinenin kullanımı, bakımı veya nöbeti verildiğinde herhangi bir kaza yaşanma ihtimali her zaman daha çok olmaktadır. Bu yüzden iş güvenliği uzmanının verdiği eğitimlerde seviyeye uygun anlatımlara başvurması zaruriyeti hasıl olmaktadır.
İş Kazalarını Önleme Yöntemleri
İş kazalarını önleme yöntemlerinden en önemlisi temel iş güvenliği eğitimleridir. Her türden tehlike sınıfındaki işyerine temel İSG eğitiminin verilmesi gerekir. Tüm personelin bu eğitime katılması işveren tarafından sağlanmalıdır. Ardından sektöre özel önlemlerin anlatıldığı ikinci seviye eğitimlere geçilebilir. Donanım gerektiren iş kollarına mesleki eğitim sertifikası almış bireylerin görevlendirilmesi gibi basit ama etkili önlemler iş kazalarını önlemeye yardımcı olur. Mesleğiyle ilgili eğitim almış bir bireyin, kendi iş koluna ait makineleri kullanması, bakımlarını bilmesi, gerekli parçalarını gerektiği sürede ne zaman değiştirileceğini bilmesi gerekir.
Beklenmeyen şekilde gerçekleşen kazaların önlenmesi için işverenin, iş güvenliği uzmanının ve çalışan temsilcisinin eş güdüm halinde çalışması ve tedbirleri belirlemesi önemlidir. İş veren ve İSG uzmanının kendi başlarına aldıkları önlemler sahayla bire bir uyumlu olmayabilir. İşyerinin kendi özelliğinden kaynaklanan özel şartlarını yalnızca saha elemanları olarak adlandırılan işçiler bilecektir. Bu yüzden tedbirlerin belirlenmesi için başlatılan risk analizi çalışmasında çalışan temsilcisinin mutlaka görüşü ve fikri alınmalı ve bu fikre değer verilmelidir.
İşçilerin sağlığını korumak öncelikli görevleri arasında yer aldığı için iş güvenliği çalışmalarında çalışanların sağlığını koruyacak önlemler önemli yer kaplar. Risklerin elemine edilmesi ve işyerini ilgilendiren tehlikelerin bertaraf edilmesi ilk adım olarak değerlendirilir. Risk analizi yapılması ve bu risklerin değerlendirilerek tedbirlere dönüştürülmesi işyerinin güvenliğini ilgilendirdiği kadar işçilerin sağlığını da içermektedir.
İş Kazası Sonrası Yapılması Gerekenler
İş kazası yaşanan işyerinde ilgili kaza değerlendirme raporunun iş güvenliği uzmanı tarafından doldurulması önemlidir. Elbette bu süreci İSG açısından değerlendirdiğimiz için bu öneme atıfta bulunuyoruz. Kazaya maruz kalan çalışanın ilk yardım müdahalesinin yapılması ve en yakın sağlık kuruluşuna ivedilikle nakledilmesi gerçeğini yadsıyamayız. Öncelikle çalışanın sağlığı düşünülür. Ardından diğer çalışanların aynı veya benzeri kazaya maruz kalmaması için gerekli önlemlerin alınması yoluna gidilir. Kaza yaşanan bölgenin derin tetkikinin yapılması ve bunun raporlandırılması işverenin bilgilenmesi açısından önemlidir.
Bazen tüm güvenlik tedbirleri alınmasına rağmen talihsiz olaylar yaşanabilir. Bunun önüne geçmek bazen mümkün olmayabilir. Tüm önlemlere rağmen hesapta olmayan bir gelişme taşları yerinde oynatabilir ve çalışanların sağlığı tehlikeye girebilir.
İşçilerin İSG tedbirlerine göre hareket etmesi, beklenmedik kazaların sağlığa zarar vermesine mani olacağı için her zaman önlemlerin ön planda olmasına ve ihmal edilmemesine ihtiyaç duyulmaktadır.